Để tìm hiểu quá trình ra
đời Vật Giá mời các bạn tham khảo bài chia sẻ của giám đốc Nguyễn
Ngọc Điệp người sáng lập website Vatgia.com.
Xuất thân từ một gia đình
có truyền thống kinh doanh lâu đời (Nhà may Phú Hưng với hơn mười cửa
hàng tại Hà Nội), dường như chẳng bao giờ Điệp phải lo toan đến những
chuyện cơm - áo - gạo - tiền.
Năm 22 tuổi sau khi tốt
nghiệp trường Đại học Ngoại Thương, Điệp nhanh chóng đầu quân cho một
doanh nghiệp ở Nhật Bản rồi trở thành một trong những người làm thuê
với mức lương tháng lên tới hơn 10.000 USD. Anh nhanh chóng tậu nhà, xe
và nhiều phương tiện khác có giá trị mà chẳng cần bất cứ sự trợ giúp
nào từ cha mẹ.
Tưởng chừng với bệ phóng
vững chắc và khởi đầu suôn sẻ ấy, Điệp sẽ chọn lựa cho mình lối an
toàn: Nối nghiệp gia đình phát triển nghề may lâu đời hoặc trở thành
người làm thuê có mức thu nhập cao ngất ngưởng. Thế nhưng, khi đã có
trong tay gần như mọi thứ - nhà cửa khang trang ở Hà Nội, xe hơi, khoản
thu nhập mơ ước, Điệp vẫn đau đáu phải làm cái gì đó để bằng hiểu biết
của mình đem lại nhiều giá trị cho xã hội hơn.
 |
| Ông chủ web Vatgia.com - Nguyễn Ngọc Điệp. |
“Cuộc đời là chuỗi những
nhân duyên, chẳng ai sinh ra đã nghĩ mình sẽ trở thành ông chủ doanh
nghiệp, tôi cũng vậy. Đôi khi cơ hội đến bất ngờ như thể số phận đã
định sẵn vậy và nó buộc phải xảy ra”, Giám đốc Vatgia.com lý giải rất
đơn giản về con đường khởi nghiệp của mình.
Điệp bén duyên với
vatgia.com tại thời điểm kiến thức của anh về công nghệ thông tin lẫn
thương mại điện tử vẫn ở giai đoạn chưa có gì. Năm thứ 4 - khoa tiếng
Nhật, trường Đại học Ngoại thương, anh đầu quân cho một công ty chuyên
về xuất khẩu lao động, đầu tư, xuất nhập khẩu, tư vấn du học, du lịch,
tổ chức event… Sau đó, anh nhận được suất học bổng tại Nhật và vừa học
vừa làm việc tại đây. Những ngày trên đất Nhật Bản, được tiếp xúc nhiều
với cộng đồng mạng với phương thức giao dịch trực tuyến, Điệp bắt đầu
tập làm quen với thương mại điện tử.
Hồi đó, bạn bè, người
quen thường nhờ Điệp đặt mua máy tính, máy ảnh, camera, mỹ phẩm,… của
Nhật để gửi về Việt Nam. Công việc bận rộn, không có điều kiện đi lại
nhiều, Điệp mày mò đặt mua hàng qua các trang mạng của Nhật. Thực hiện
càng nhiều giao dịch online, Điệp càng thấy ham mê. Anh bắt đầu để tâm
nghiên cứu các website thương mại điện tử tại đây.
Rồi thông qua các cuốn
sách viết về hiện tượng kinh tế của Nhật Bản cũng như thế giới, anh
ngẫm ra một điều: Hầu hết tỷ phú thế giới đều tập trung vào 4 lĩnh vực
chủ chốt: công nghệ, bất động sản, dầu lửa và phân phối. Trong lĩnh vực
công nghệ các công ty hàng đầu như Yahoo, Google hay Facebook,… đều
được thành lập từ hai bàn tay trắng bởi những người rất trẻ. Từ đây,
Điệp nhen nhúm ý tưởng thành lập công ty riêng kinh doanh lĩnh vực khá
mới tại Việt Nam - bán hàng qua mạng.
Ban đầu, Điệp có ý tưởng
xây dựng một website hoàn toàn bằng tiếng Nhật để cung cấp thông tin về
Việt Nam cho khách hàng Nhật Bản. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc
với họ, anh hiểu rằng người Nhật yêu cầu tiêu chuẩn rất cao. Ngoài
thông tin đồng bộ, họ còn yêu cầu hệ thống thanh toán, thẻ tín dụng…
kèm theo, nên anh làm thử bằng tiếng Việt trước.
“Bạn bè là người Nhật khi
biết ý tưởng này cũng khuyên tôi nên tập trung làm thị trường Việt Nam
bởi với gần 90 triệu dân, đây là một thị trường vô cùng tiềm năng cho
thương mại điện tử, lại đang bị bỏ ngỏ hoàn toàn, chưa có một công ty
nào chiếm lĩnh”, Điệp kể.
Anh mang ý tưởng này đến
làm việc với gần 20 công ty có tiếng về công nghệ tại Việt Nam để đặt
hàng họ phát triển. Tất cả đều lắc đầu từ chối vì yêu cầu của Điệp đưa
ra về dữ liệu và tính năng quá khó và phức tạp. Chán nản nhưng Điệp
không chịu bỏ cuộc, anh tiếp tục tìm người nghiên cứu độc lập. Sau 6
tháng làm ngày làm đêm, website vatgia.com bắt đầu thành hình vào đầu
năm 2007.
Những ngày đầu hào hứng,
Điệp nhẩm tính với số vốn tích lũy vài trăm nghìn đôla, cộng thêm tiền
cho thuê căn nhà anh sở hữu và tiền lương làm thêm cho công ty cũ, anh
có thể duy trì được công ty mới hoạt động. Ai ngờ, đúng một năm sau,
khi vatgia.com vẫn còn trong giai đoạn khởi động, chưa mang lại doanh
thu thì nguồn vốn mà anh có - 300.000 đôla bắt đầu cạn kiệt. Trong khi,
mỗi tháng anh vẫn phải ứng tới 200 triệu đồng để trả lương nhân viên,
Vatgia.com đứng chênh vênh bên bờ phá sản. Đã có lúc anh tính đến việc
bán nhà, bán xe, cầm cố đồ đạc có giá trị để duy trì công ty hoạt động.
Thế nhưng, trong lúc khó
khăn nhất, vận may vẫn mỉm cười với Điệp. Bạn bè bên Nhật biết anh khó
khăn đã tự nguyện giúp đỡ người 5.000, người 10.000 đôla và động viên
anh vượt khó. Được bạn bè giúp sức, vatgia.com tiếp tục duy trì hoạt
động cho đến tháng 3/2008 thì Quỹ đầu tư mạo hiểm của Mỹ - IDG đã quyết
định rót vốn vào đây. “Trước khi IDG vào một tháng, chúng tôi đang ở
giai đoạn cầm cự, anh em 'ăn cơm nắm nằm vùng' để duy trì hoạt động của
công ty”, Điệp kể.
Thế nhưng, có tiền, Điệp
lại vấp phải khó khăn mới - đó là nghĩ cách tiêu tiền. “Có tiền, chúng
tôi bắt đầu mở rộng quy mô, lập cơ sở mới, thuê văn phòng to đẹp hơn,
thu nhập anh em cũng tăng đáng kể. Thế nhưng, cái khó lại nảy sinh”,
Điệp kể.
Vatgia.com khởi đầu với 5
thành viên bỗng chốc tăng tới 70 người, rồi 120 nhân viên… Điệp đối
mặt với thách thức trong quá trình hoạt động, nhân viên đi về không ai
quản lý, phòng nhân sự chưa có, mỗi thành viên quản lý một nhóm nhỏ độc
lập như một vương quốc riêng.... Mọi thứ trở nên hỗn loạn. Lúc bấy
giờ, Điệp cầu cứu các công ty lớn cùng ngành tại Nhật.
“Sau khi nghe, họ không
đưa ra lời khuyên mà tặng cho cuốn sách và nói về nhà đọc, mọi bí quyết
nằm cả trong đó”, anh kể. Đọc xong cuốn sách “Xây dựng để trường tồn”
mà bạn bè tặng, Điệp thở phào. Anh hiểu rằng muốn công ty lớn mạnh phải
cần xây dựng một văn hóa riêng, có giá trị cốt lõi, mục tiêu dài
hạn... mới có thể thống nhất phát huy được sức mạnh tinh thần và mọi
nguồn lực của nhân viên.
Điệp tâm niệm trong công
ty, ông chủ duy nhất là khách hàng. "Tôi nhớ mãi câu nói của Sam-Walton
người sáng lập Tập đoàn bán lẻ số 1 thế giới Wal-Mart: Trong công ty,
chỉ có một ông chủ duy nhất đó là khách hàng. Khách hàng có thể đuổi
việc từ giám đốc cho đến nhân viên chỉ với một hành động duy nhất đó là
mua hàng của công ty khác. Chính câu nói này đã định hướng toàn bộ
công ty tôi”, Điệp nói.
Xác định được hướng đi,
mục tiêu và giá trị cốt lõi, vatgia.com nhanh chóng ổn định hệ thống và
tạo nên những bước nhảy vọt. Đến đầu năm 2010, vatgia.com bắt đầu tạo
ra dòng tiền dương.
Nhiều năm nay, Điệp vẫn
trung thành với chiếc xe mà anh mua khi còn làm tại công ty cũ và giữ
mức lương 1.000 đôla một tháng. Trong khi đó, nhiều cán bộ dưới quyền
nhận khoản thu nhập gấp đôi thậm chí gấp 3 so với giám đốc. Sở dĩ anh
sống sung túc với mức lương "khiêm tốn" này vì cho rằng mình may mắn
khi vẫn giữ được 2 căn nhà cho thuê. Đây là 2 trong số 3 căn nhà mà
Điệp mua được tại thời điểm chưa thành lập công ty riêng.
Năm học lớp 9, bố mẹ ly
hôn, anh phải ở nhờ họ hàng và di chuyển hết nơi này đến nơi khác. Tại
thời điểm đó, Điệp hiểu được giá trị của ngôi nhà nên khi kiếm được
tiền là anh quy đổi hết ra nhà đất. Thế nhưng kể từ khi mở công ty, tất
cả nhà đều phải cho thuê để có tiền duy trì Vatgia hoạt động.
Năm 2008 (vừa tròn 30
tuổi) anh được về ở tại căn nhà của chính mình bởi đã có dòng tiền đầu
tư đến từ IDG. “Phần thưởng lớn nhất đối với tôi trong quá trình khởi
nghiệp là đã trở về được chính ngôi nhà của mình chứ không phải tiếp
tục sống kiếp ở thuê nữa”, Điệp tâm sự.
Hồng Anh